مقاوم سازی
( طرح مقاوم سازی ، اجرای مقاوم سازی ، تماس : 09125434750 )مقاوم سازی
( طرح مقاوم سازی ، اجرای مقاوم سازی ، تماس : 09125434750 )
زلزله ترکیه
چکیده:میزان خرابی در یک زلزله به سه عامل ، شدت زلزله ، مدت زمان زلزله و محتوی فرکانسی زلزله بستگی دارد. زلزله 7.8 ریشتر بامداد 17 بهمن در ترکیه با مدت زمان دوام 60 ثانیه و زلزله دوم که نه ساعت بعد با شدت 7.5 ریشتر با مدت زمان دوام 45 ثانیه اتفاق افتاد، باعث خرابی بسیار گسترده ای در ترکیه گردید.از دلایل این خرابی گسترده میتوان به مدت زمان طولانی زلزله اول ، فرسوده بودن اغلب ساختمان های موجود با عمر نزدیک به 50 سال ، وجود طبقه نرم در طبقه پیلوت اکثر ساختمان های تخریب شده و ساخت و ساز فراوان در نزدیکی گسل نام برد.
زلزله 7.8 ریشتر بامداد و زلزله 7.5 ریشتر ظهر هفده بهمن ماه سال 1401 که در ترکیه اتفاق افتاد ، باعث خرابی بسیار در ترکیه و نواحی در سوریه گردید ، از نکات قابل توجه این دو زمین لرزه که مورد پرسش فراوان عموم مردم هست ، میتوان به موارد ذیل اشاره نمود :
1-زلزله یا زمین لرزه به دلیل آزاد سازی ناگهانی انرژی داخل پوسته زمین به دلیل اندرکنش بین صفحات تشکیل دهنده پوسته زمین میباشد. این آزاد سازی انرژی سبب ایجاد جابجایی و شتاب در پوسته زمین میگردد و این شدت جابجایی پوسته زمین به پای ساختمان ها منتقل گردیده و سبب به ارتعاش درآمدن ساختمان ها میگردد.این ارتعاش حاصل از زلزله در ساختمان سبب ایجاد تغییر مکان در طبقات ساختمان و در نتیجه ایجاد نیرو در اعضای ساختمان همانند تیرها ، ستون ها ، مهاربند ها ، دیوار ها و سقف ها میگردد. در صورت وجود ضعف(عدم توانایی در تحمل نیرو به دلیل ضعف اجرایی یا اشتباه محاسباتی) در هر کدام از اجزای ساختمان ، شاهد بروز خرابی در المان مورد نظر یا کل ساختمان خواهیم بود.برای مثال شاهد ریزش دیوارهای پیرامونی ، تخریب سقف طاق ضربی ، شکست خمشی یا برشی ستون ها ،کمانش مهاربندها و غیره خواهیم بود.با توجه به زلزله های گذشته بیشتر خرابی های جزئی یا کلی ساختمان ها به دلیل ضعف و عدم مقاومت کافی ستون ها میباشد.
2-این زلزله در 200 سال گذشته در ترکیه بی سابقه بوده است.مخرب ترین زلزله های قبلی ترکیه زلزله ارزنجان در سال 1317 شمسی ، زلزله ازمیر و زلزله دوزجه در سال 1378 و زلزله وان در سال 1390 که در مجموع باعث کشته شدن 17 هزار نفر گردیدند.زلزله سال 1138 شمسی سوریه در نزدیکی شهر حلب نیز یکی از زلزله های شدید تاریخ سوریه به شمار میآید.
3-این زمین لرزه حاصل برخورد صفحه عربی با صفحه آناتولی بوده است و ارتباطی با صفحات ایران ندارد و صرفا ممکن است باعث فعال شدن گسل هایی در کشورهای دیگر گردد.
4-سه عامل مهم یک زلزله شدت زمین لرزه ، مدت زمان زلزله و محتوای فرکانسی میباشد.در دو زلزله پیاپی ترکیه علاوه بر شدت زمین لرزه ، مدت زمان زلزله نیز قابل توجه بوده و مهمترین عامل در ایجاد چنین خرابی را میتوان مدت زمان زیاد زلزله نامید ، چه بسا زلزله ای با شدت متوسط ولی با مدت زمان قابل توجه میتواند کل یک شهر را نابود سازد.از عوامل دیگر چنین تخریبی میتوان به ساخت ساز نامناسب در نزدیک گسل و مرکز زلزله مذکور اشاره نمود.
5-اگر چنین زلزله ای در ژاپن اتفاق می افتاد میزان خسارت بسیار کمتر بوده و دلیل آن آیین نامه بسیار سخت گیرانه ژاپن در طراحی سازه ها میباشد.
6-ایجاد ساخت و ساز در نزدیکی گسل ، مدت زمان زیاد زلزله و وضعیت ساخت ساز نامناسب(فرسوده و قدیمی بودن ساختمان ، ضعف شدید ستون ها ، فقدان سیستم سازه ای مورد نیاز مقاوم در برابر زلزله ) ، مهمترین عوامل چنین خرابی در زلزله ترکیه میباشند.
روح اله اسدی ، کارشناس ارشد سازه.